خاطراتی از کشتی ایران به قلم محمد رضا نوایی/
دیدارهای تدارکاتی ترکیه ای ها در سال 1338 در تهران
خجسته پور، بابا اولادی، زندی، صنعتکاران و حبیبی در ترکیب تیم ایران
سایت فدراسیون کشتی قصد دارد هر هفته یکی از خاطرات قدیمی کشتی ایران را که توسط استاد محمد رضا نوایی مربی سابق تیم ملی کشتی آزاد و دارنده مدال برنز جهان به رشته تحریر در آمده است را در اختیار علاقمندان به ورزش اول کشور قرار دهد.
به گزارش روابط عمومی فدراسیون کشتی، امروز خاطره ای مربوط به دیدار تدارکاتی تیم های ایران در ترکیه به رشته تحریر در آمده است که به شرح زیر می باشد:
در دهه سوم خرداد ماه 1338 تیم ملی کشتی آزاد ترکیه برای انجام چند دیدار به تهران آمد.این دومین دیدار تدارکاتی تیم ایران بود چرا که قبل از تیم ترکیه در فروردین ماه تیم کشتی بلغارستان که در مسابقات جام حهانی 1957 با یک اختلاف بعد از تیم ایران چهارم شده بود و در مسابقات جام جهانی 1958 صوفیه بعد از تیم شوروی سابق و ترکیه با یک مدال طلای لطفی احمد اف در سنگین وزن و مدال ها نقره در 57 کیلوگرم و ولچف و در 67 کیلوگرم موسی علی اف دو مدال برنز زالف در 52 کیلوگرم و استانچوکولف در 62 کیلوگرم و دو مقام چهارم گارچف و سیراکف با 30 امتیاز سوم شده بود در تهران دو مسابقه در برابر تیم های ایران انجام داد.
در آن زمان مسابقات جهانی یک سال در میان انجام می گرفت و در مسابقات جهانی 1957 در استانبول ترکیه تیم پر قدرت ترکیه با 4 مدال طلای محمد کارتال در 52 کیلوگرم، اکباش در 57 کیلوگرم داغستانلی و کاپلان و دو مدال نقره خیراله شاعین و¬اسماعیل اوغان و در مدال¬برنز حسن کنگور در¬وزن ششم و¬عصمت آتلی¬در وزن هفتم با 42 امتیاز با برتری¬کامل قهرمان جهان شده بود.
تیمی که در خرداد ماه به نام تیم ترکیه به تهران آمده بود، از تیم قهرمان جهان فقط خیراله شاهین در وزن چهارم و حسن کنگور در وزن ششم را به همراه داشت و از اکباش، داغستانلی، اوغان، آتلی و کاپلان خبری نبود. ضمن اینکه در وزن هشتم اصلا کشتی گیری نداشتند و تنها یک سنگین وزن در مسابقه سوم به تهران فرستادند که کشتی گیر درجه یک ترکیه هم نبود. اولین مسابقه تیم ترکیه در استادیوم ثریا سابق و حیدرنیای فعلی و روی تشکی که روی رینگ به ارتفاع یک متر قرار داشت برگزار شد و تیم ترکیه برابر تیم دوم ایران که تیمی متشکل از نفرات اصلی و کشتی گیران جوان بود حاضر شد.
خجسته پور، بابا اولادی، زندی، صنعتکاران، حبیبی، مهدی زاده، امیری و شورورزی نفرات تیم ایران بودند که در اولین مسابقه خجسته پور نفر دوم المپیک، ملبورن و نفر دوم جام جهانی 1958 صوفیه و نفر سوم فستیوال ورشو در برابر برهان بزکورت از ترکیه که برای اولین بار به تهران آمده بود و جانشین محمد کارتال و احمد بیلک شده بود قرار گرفت. خجسته پور که با شلوارکی سفید رنگ که برای اولین بار در تن کشتی گیری دیده می شد با روحیه ای خوب دست کشتی گیر ترک را فشرد.
خجسته پور دو بار با زیر یک خم و تبدیل آن به دو خم و میانکوب به راحتی برهان را خاک کرد در حالیکه کشتی به دقیقه سوم نزدیک می شد و تماشاچیان پیروزی آسانی را برای خجسته پیش بینی می کردند. زیر یک خم از بالای زانو از سوی خجسته پور کشتی گیر ترک در حالیکه به افت نزدیک بود و در حالیکه تمام تماشاچیان با شور و نشاط از جا برخاسته بودند تا ضربه فنی شدن کشتی گیر ترک را بهتر تماشا کنند در آخرین لحظه که کشتی گیر ترک به حالت پل رفته بود غلتی خودر و خجسته پور را به زیر کشید و خجسته بدون اینکه بتواند پل برود با دو شانه بر روی تشک آمد و برهان با پل شکن او را ضربه فنی کرد و داور مسابقه در سوت خود دمید و اولین پیروزی تیم ترکیه را در برابر نفر دوم المپیک اعلام کرد.
خجسته به حالت اعتراض و شکایت از تشک خارج شد چرا که تا آن زمان چنین فنی در کشتی ایران و یا در مسابقات بین المللی دیده نشده بود و بعد از اتمام مسابقات خبرنگاران و کشتی گیران پیش کسوت از حبیب الله بلور سرمربی تیم ایران می پرسیدند این فنی که برهان در برابر خجسته پور اجرا کرد چه نام داشت که بلور پاسخ داد که این فن زشت و زیبا است، زشت به این علت که اجرا کننده فن ابتدا به حالت افت می رود و زیبا هم به این سبب که در لحظات آخر با یک چرخش و پیچ حریف را به زیر می کشد و با ضربه فنی برنده می شود.
بابا، جانشین قهرمان را برد.
بعد از باخت خجسته پور، بابا اولادی عضو تیم ایران در مسابقات صوفیه در برابر عزت بیوک جانشین حسین اکباش قهرمان جهان قرار گرفت.
بابا بعد از ضربه فنی کردن شاخوف از روسیه در مسابقه دوستانه و صعود مدی یعقوبی به وزن سوم، در مسابقات صوفیه و در مسابقات جام جهانی با 3 مساوی و بدون باخت و برد ششم شده بود. او در صوفیه یک بار دیگر با شاخوف رو به رو شد که در دور اول مساوی کرد بعد با بوکی از ژاپن و ولچف از بلغارستان هم در دوره دوم و سوم مساوی کرد و ششم شد. بابا که شگردش سر زیر بغل و زیر از پای چپ بود سرانجام در دقیقه یازدهم بیوک را با سرزیر بغل و دو خم خاک کرد و یک صفر برنده شد در آن زمان وقت مسابقه کشتی دوازده دقیقه بود که 6 دقیقه سرپا و دو تا دو دقیقه برای هر دو کشتی گیر خاک اجباری و در آخر دو دقیقه کشتی سرپا که مجموعاً 12 دقیقه می شد.
غلام زندی برنده شد
در وزن سوم غلام زندی بعد از پیروزی در برابر کولف بلغاری نفر سوم مسابقات صوفیه در برابر عثمان کامبور ترک قرار گرفت غلام در شش دقیقه اول دو بار زیر یک خم از مچ پا حریف را خاک کرد.
در دو دقیقه اول غلام در خاک قرار گرفت و خاک غلام به قدری خوب و محکم بود که کشتی گیر ترک نتوانست حتی او را از دایره وسط تشک تکان دهد. غلام بعد از اینکه در خاک امتیازی به حریف نداد و در دو دقیقه دوم خاک هم امتیازی نگرفت ولی در دقیقه آخر یک بار دیگر در سرپا حریف خود را خاک کرد و مسابقه را 0-3 برد و دومین پیروزی تیم ما را به دست آورد.
استقامت صنعتکاران
در وزن چهارم یک جوان 20 ساله، با روحیه و قرص و محکم که محمدعلی صنعت کاران نام داشت در برابر خیراله شاهین نفر دوم مسابقات جهانی 1957 استانبول قرار گرفت. صنعتکاران که تب او را آزار می داد در 6 دقیقه اول مبارزه با شاهین بدون رد و بدل شدن امتیاز به کار خود خاتمه داد. شاهین در طول 6 دقیقه چند بار از صنعت کاران زیر گرفت اما صنعت با پاهای قرص و محکم خود زیرهای شاهین را با لی لی کردن و مسگری در می آورد که تماشاچیان کشتی دوست و کشتی بلد اعتقاد داشتند که این جوان در یکی دو سال آینده لباس تیم ملی را به تن خواهد کرد. با توجه به اینکه چه در خاک و چه در سرپا به سختی به حریف امتیاز می دهد می تواند در مسابقات جهانی هم صاحب مدال شود.
صنعت کاران در فرودین ماه در اولین دیدار با تیم بلغارستان با اینوولچف در 67 کیلوگرم به تساوی رسید.
صنعت کاران بعد از 6 دقیقه مبارزه با شاهین بعد از قرعه کشی در دو دقیقه اول شاهین در خاک صنعت کاران بود که صنعت امتیازی کسب نکرد، اما در دو دقیقه دوم که صنعت کاران به علت کسالت تحلیل رفته بود، ناگهان شاهین با کنده استانبولی صنعت را بالا آورد و پایین را در کنده رو فرو برد و در حالیکه همه انتظار پل رفتن صنعت کاران را داشتند معتقد بود که حتما شاهین با فن کنده رو او را به خطر خواهد انداخت. صنعت کاران قرص محکم در حالت کنده رو روی تشک محکم نشست و خیرالله شاهین نتوانست هیچ کار مثبتی انجام دهد و فقط به خاطر اجرای فن یک نمره گرفت.
دو دقیقه دوم هم در خاک به پایان رسید و در 2 دقیقه آخر هم دو کشتی گیر امتیازی کسب نکردند و سرانجام پس از 12 دقیقه خیرالله شاهین (0-1) از صنعت کاران جوان برد. در حالیکه تماشاچیان از این باخت ناراحت نبودند و امید زیادی به کشتی گیر جوان خود پیدا کردند. شاهین 100 روز بعد در مسابقات جهانی سال 1959 تهران با مساوی مقابل ولچف بلغاری و توت مجاری و 3 برد و یک باخت به سیناویسکی روسی مدال برنز گرفت.
ایواز فرار می کرد.
در وزن پنجم امامعلی حبیبی قهرمان المپیک ملبورن در وزن چهارم بعد از ناکامی در مسابقات جام جهانی صوفیه با روشن بینی و درایت حبیب الله بلور مربی تیم ملی به وزن پنجم یا 73 کیلوگرم صعود کرد و در فروردین ماه 1338 یعنی 3 ماه قبل از مبارزه با ترکها، موسی علی اف نفر دوم مسابقات صوفیه در مدت 30 ثانیه با ضربه فنی شکست داده بود، در مبارزه با بلغاری ها هم حبیبی با پیراهن تیم ملی کشتی گرفت و در مسابقه با ترکها توفیق عضو تیم ملی بود و حبیبی با تیم دوم ایران مبارزه کرد.
در غیبت اسماعیل اوغان نفر اول مسابقات صوفیه و نفر دوم مسابقات جهانی 1957 استانبول که در مسابقات 1957 با یک مساوی با بالاوادزه روسی دوم شده بود.
ترکها نوری ایواز یکی از کشتی گیران خوب خود را مقابل حبیبی قرار دادند.
حبیبی مطابق معمول کشتی را با سرعت شروع و به پایان رساند و دو خاک در 6 دقیقه اول پیروزی آسانی را برای حبیبی پیش بینی می کرد. اما در دو دقیقه اول در خاک حبیبی کاری انجام نداد و در دو دقیقه دوم که حبیبی در خاک قرار داشت نوری ایواز با بارانداز حبیبی را به پل برد و 2 نمره گرفت و نتیجه را مساوی کرد.
در دو دقیقه آخر هم کشتی گیر ترک کاملا فرار می کرد و حتی یک بار هم حبیبی موفق شد نوری ایواز را در کنار تشک خاک کند که داوران ترک که اکثریت داشتند، نه به خاک حبیبی امتیاز دادند و نه اخطاری برای کشتی گیر ترک اعلام کردند.
به هر حال بعد از 12 دقیقه داوران کشتی را مساوی اعلام کردند که حبیبی به نتیجه این کشتی اعتراض داشت و در وسط تشک به حالت اعتراض نشست که بعد از 20 دقیقه با صحبت هایی که سرهنگ معروفخانی رئیس فدراسیون کشتی و حبیب اله بلور مربی تیم ملی با حبیبی انجام دادند سرانجام از تشک پایین آمد و در حالیکه همچنان به نتیجه مساوی داوران ترک معترض بود.
مهدی زاده آسیب دیده بود
حسن کنگور بهترین کشتی گیر ترک در مسابقات صوفیه و نفر سوم مسابقات جهانی 1957 که در آن مسابقات به نبی سروری باخت در صوفیه بدون اینکه با سروری مسابقه دهد اول شد. در برابر کنگور یکی از محکم ترین کشتی گیران تاریخ کشتی ایران که در آن زمان نفر دوم تیم ملی بود یعنی منصور مهدی زاده قرار گرفت. متاسفانه منصور مهدی زاده که در مسابقه با بلغارها با پرودان گارچف کشتی گیر خوب وزن ششم دنیا مساوی کرده بود از ناحیه مچ پا به شدت آسیب دیده بود و با وجود آسیب دیدگی در 6 دقیقه اول گنگور یکی دو بار برای زیر و گرفتن پای مهدی زاده اقدام کرد که مهدی زاده با پاهای قدرتمند و خیمه های محکم به راحتی زیرهای گنگور را رد کرد. در 6 دقیقه اول دو کشتی گیر امتیازی کسب نکردند و در دو دقیقه های خاک هم امتیازی به ثبت نرسید اما در دو دقیقه آخر در حالیکه ثانیه های کرونومتر 40/11 ثانیه را نشان می داد یک بار دیگر گنگور برای گرفتن زیر اقدام کرد. مهدی زاده که از ناراحتی مچ پا رنج می برد نتوانست با خیمه و مسگری زیر یک خم گنگور را پاسخ دهد وقتی یک خم او بالا آمد و خاک شد کشتی را 0-1 باخت.
نداشتند تیم ایران در این وزن با یعقوبعلی شورورزی به یک پیروزی رسید و کشتی امیری و توران در وزن هفتم سرنوشت دو تیم را مشخص می کرد.
خیراله امیری با اندام ورزیده و با روحیه ای خوب که موهای خود را کوتاه کرده بود موفق شد با یک خاک در 6 دقیقه اول و یک خاک در دقیقه آخر مسابقه را 0-2 ببرد و سند پیروزی تیم دوم ایران را در برابر تیم ترکیه امضا کند.
به هر حال نتیجه مسابقه تیم دوم ایران و تیم ترکیه بدین صورت اعلام شد.
52 کیلوگرم: محمد علی خجسته پور با برهان برکوزت ترکیه برنده ترکیه با ضربه فنی
57 کیلوگرم: شعبان بابا اولادی با عزت بیوک برنده بالا (0-1)
62 کیلوگرم: غلام زندی با عثمان کامبور برنده زندی (0-3)
67 کیلوگرم: محمد علی صنعتکاران با خیراله شاهین برنده شاهین (1-2)
72 کیلوگرم: امامعلی حبیبی با نوری ایواز نتیجه مساوی (2-2)
79 کیلوگرم: منصور مهدی زاده با حسن کنگور برنده کنگور (0-1)
87 کیلوگرم خیراله امیری با توران برنده امیری (0-2)
در سنگین وزن شورورزی بدون حریف با ضربه فنی برنده شد.
در نتیجه تیم دوم ایران با حساب 4 برد در مقابل 3 .
اما تیم ملی کشتی ایران در روز 28 خردادماه در همین استادیوم در مقابل تیم ترکیه نتایج زیر را به جا گذاشت.
52 کیلوگرم: محمد ابراهیم سیف پور با برهان برکوزت برنده سیف پور با امتیاز
57 کیلوگرم: محمد مهدی یعقوبی با عزت بیوک برنده یعقوبی (0-5)
62 کیلوگرم: حمید توکل با عثمان کامبور برنده کامبور (1-3)
67 کیلوگرم: مصطفی تاجیک با خیراله شاهین نتیجه مساوی
73 کیلوگرم: جهانبخت توفیق بانوری ایواز نتیجه مساوی
در وزن 79 کیلوگرم: نبی سروری با حسن کنگور نتیجه مساوی
در وزن 87 کیلوگرم: غلامرضا تختی با توران برنده غلامرضا تختی با ضربه فنی در مدت 3 دقیقه.
در وزن هشتم احمد وفادار با امتیاز فاضل آقایون از ترکیه را مغلوب کرد.
در نتیجه تیم ملی ایران با حساب 4 برد 3 تساوی و 1 باخت بر تیم ترکیه غلبه کرد.
ضمن اینکه در وزن سوم هم یک مسابقه بین حمید توکل و غلام زندی در دهه اول خردادماه که برگزار شد، که توکل با ضربه فنی بر زندی غلبه کرد و این اولین و آخرین باری بود که غلام زندی ضربه فنی شد اما با توجه به کشتی های زندی با کولف و کامبور، زندی در مسابقات جهانی تهران در وزن سوم کشتی گرفت که پنجم شد.
©2011 . All Rights Reserved